مالیات بر حقوق
مالیات حقوق مشمول درآمدی است که هر شخص در محل کار در قبال ارائه نیروی کار خود با دریافت حقوق میباشد به این صورت که درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از حقوق (مقرری یا مزد، یا حقوق اصلی) و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر و یا غیرمستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیتهای مقرر.
مالیات بر حقوق
یکی از مهمترین بخشهای مالیات بر درآمد، مالیات بر حقوق است که در ردیف قانون مالیات مستقیم قرار دارد. مالیات بر حقوق به طور معمول بر اساس نسبت خاصی از درآمد محاسبه میگردد. این مالیات شامل حال تمام افراد حقوقی و حقیقی مشغول به فعالیت اقتصادی و خدماتی در داخل کشور میشود. حجم، ثبات، کارایی و سهولت وصول این مالیات از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ادامه قصد داریم نحوه محاسبه مالیات بر حقوق را مورد بررسی قرار دهیم.
چه مواردی شامل مالیات بر حقوق میشوند؟
در این بخش قصد داریم بررسی کنیم که مالیات بر درآمد شامل چه مواردی میباشد. برای این منظور توصیه شده است ماده 83 قانون مالیات مستقیم را در نظر بگیریم. با توجه به این قانون مالیات بر حقوق به دو دسته نقد و غیرنقدی طبقهبندی میشود. حقوق اصلی یا ماهانه و تمام مزایای مرتبط با آن به عنوان دسته نقد در نظر گرفته میشوند در حالی که مسکن، اتومبیل اختصاصی و دیگر مزایای حرفه و شغل مربوطه به عنوان مالیات بر درآمد غیرنقدی شناخته میشوند. بر اساس این قانون درآمدهای غیرنقدی شامل مالیات شامل موارد زیر میباشند:
- مسکن همراه با اثاث به عنوان 25% در نظر گرفته میشود در صورتی که مسکن بدون این اثاثیه تنها 20% محاسبه خواهد شد. پس از کسر این وجوه از حقوق کارمند مزایای مستمر نقدی و حقوق کارمند نیز برای محاسبه این مالیات در نظر گرفته خواهد شد. در رابطه با این بند از قانون مالیات میتوان عنوان کرد که ابتدا 20 تا 25% به حقوق کارمند اضافه شده و در نهایت مالیات آن محاسبه خواهد شد.
- برای اتومبیل اختصاصی همراه با راننده 10% و در صورت عدم وجود راننده 5% از حقوق کارمند کسر خواهد شد. در رابطه با این بند از قانون مالیات میتوان عنوان کرد اگر ماشین اختصاصی همراه با راننده به فرد ارائه شود 10% و بدون راننده 5% حقوق او افزایش خواهد یافت. این امر باعث افزایش میزان مالیات نیز خواهد شد.
- دیگر مزایای غیرنقدی نیز با توجه به بهای تمام شده آنها از حقوق کارمند کسر میشود. در برخی مواقع ممکن است کارمند علاوه بر حقوق خود برای یک ساعت دو میلیون هدیه دریافت نماید. در این شرایط پس از افزوده شدن این هدیه به حقوق مالیات آن دریافت خواهد شد.
چه افرادی از این قانون معاف هستند؟
افرادی که از قانون مالیات بر حقوق معاف هستند شامل موارد زیر میباشند:
- در صورتی که تابعیت جمهوری اسلامی ایران را نداشته باشید و برای انجام مأموریتهای سیاسی خارجی به ایران سفر کرده باشید از پرداخت مالیات بر حقوق معاف خواهید بود.
- اعضای هیئتهای نمایندگی دولتهای خارجی
- اعضا و روسای هیئتهای نمایندگی سازمان ملل متحد و موسسههای خصوصی آن در کشور ایران که تابعیت ایران را ندارند.
- کارمندان موسسههای فرهنگی دولتهای خارجی و اعضای مأموریتهای کنسولی این دولتها در ایران
- کارشناسان خارجی که به ایران اعزام میشوند تا کمکهای بلاعوض اقتصادی، فرهنگی، علمی و فنی موسسات بینالمللی یا دولتهای خارجی را ارائه دهند.
- نمایندگان دولتی ایران در خارج از کشور و کارمندان محلی کنسولگریها و سفارتخانهها
- سفرهای کاری
- مسکنهای موجود در محل کارگاه یا کارخانه که در اختیار کارگران قرار میگیرند و خانههای سازمانی ارزانقیمت دور از محل کارگاه یا کارخانه که کارگران از آنها استفاده میکنند.
- وجوه دریافتی از شرکتهای بیمه به منظور جبران خسارات بدنی و درمان
- عیدی یا پاداش که در آخر سال و عید به کارمند پرداخت میشود و معادل یک دوازدهم میزان فعالیت او میباشد.
- خانههای سازمانی که به موجب آییننامههای خاص و اجازه قانونی به ماموران کشوری اعطا میشوند.
- هزینه پرداخت شده توسط کارفرما برای درمان کارکنان یا افراد تحت تکفل خود همراه با اسناد و مدارک مثبته به پزشک یا بیمارستان اعطا میشود.
- مزایای غیرنقدی که معادل دو دوازدهم حقوق دریافتی هستند و به کارکنان پرداخت میشوند نیز از مالیات بر درآمد معاف میباشند.
- کارمندان نیروهای مسلح از جمله نظامی و انتظامی، کارمندان وزارت اطلاعات، جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و در نهایت آزادگان از پرداخت این مالیات معاف هستند.
نحوه محاسبه مالیات بر حقوق کارمندان دولتی و غیردولتی چگونه میباشد؟
بر اساس قانون مالیات بر درآمد در سال 1402 سقف معافیت مالیاتی دو میلیون تومان تعیین شده است. هنگام محاسبه این مالیات برای کارمندان دولتی و غیردولتی باید موارد زیر در نظر گرفته شوند:
- حق شغل
- حق شاغل
- فوقالعاده مدیریت
- فوقالعاده مستمر و غیرمستمر
- دیگر پرداختیها و کارانه مستثنی از عیدی پایان سال
پس از در نظر گرفتن این موارد در صورتی که حقوق فرد از 10 تا 14 میلیون باشد باید 10%، بین 14 تا 23 میلیون تومان 15% و در نهایت بین 23 تا 34 میلیون تومان باید 20% مالیات دریافت شود. در نهایت اگر حقوق فرد از 34 میلیون بیشتر باشد باید 30% مالیات پرداخت کند.
با توجه به قانون مالیات بر درآمد تمام افرادی که برای شخص دیگر کار میکنند و حقوق خود را بر اساس ساعت مشخص یا میزان کار معین دریافت میکنند شامل این قانون میشوند. از این رو میتوان گفت بین کارمندان دولتی و غیردولتی از لحاظ پرداخت مالیات تفاوت خاصی وجود ندارد و تمام کارمندان موظف به پرداخت این مالیات میباشند. این نوع مالیات تنها یکی از انواع مالیات است که افراد باید در طول سال پرداخت نمایند.
کارگران چه میزان مالیات باید پرداخت نمایند؟
در قانون مالیات بر حقوق بین کارگران و کارمندان تفاوت قابلتوجهی وجود ندارد. نرخ این مالیات برای تمام کارگران و کارمندان در پایان سال به صورت یکسان مشخص میگردد. این نکته را باید به خاطر داشت که میزان این مالیات با توجه به حقوق کارگر یا کارمند مشخص میشود. به منظور محاسبه این مالیات در مرحله نخست باید میزان حقوق معاف از مالیات مشخص گردد. در مرحله بعد این مالیات به صورت پلهای مشخص خواهد شد. با افزایش میزان درآمد موظف به پرداخت مالیات بیشتر خواهید بود.
میزان مالیات بر حقوق برای بازنشستگان چقدر است؟
بر اساس قانون مالیات بر حقوق افراد بازنشسته و مستمریبگیر که خدمت آنها به پایان رسیده است از پرداخت مالیات معاف هستند.
در رابطه با این قانون باید این نکته را به خاطر داشت که عدم پرداخت این مالیات در موعد مقرر شامل مجازات همچون حبس دو ماه تا سه سال، ممنوعالخروج شدن، جریمه نقدی و محروم شدن از معافیت مالیاتی در سال جاری میباشد.
معافیت مالیات حقوق
میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق از یک یا چند منبع، هر ساله در قانون بودجه سنواتی مشخص میشود. در مورد پرداختهایی که از طرف غیر از پرداخت کننده اصلی حقوق به اشخاص حقیقی، به عمل میآید، پرداخت کنندگان مکلفند هنگام هر پرداخت، مالیات متعلق را با رعایت معافیتهای قانونی مربوط به حقوق به جز معافیت موضوع ماده (۸۴) این قانون، به نرخ مقطوع ده درصد (۱۰%) محاسبه، کسر و حداکثر تا پایان ماه بعد با فهرستی حاوی نام و نشانی دریافت کنندگان و میزان آن به اداره امور مالیاتی محل پرداخت کنند و در صورت تخلف مسئول پرداخت مالیات و جریمههای متعلق خواهند بود.
وظایف
بر اساس ماده ۸۶ اشخاص پرداخت کننده مالیات حقوق مکلف به کسر و پرداخت مالیات حقوق حداکثر ظرف ۳۰ روز با تسلیم فهرستی از دریافت کنندگان حقوق به اداره امور مالیاتی میباشند که البته طبق ماده ۹۱ برخی موارد حقوق و مزایا معاف از مالیات میباشند.
نکته: لازم به توضیح میباشد که در برخی مناطق کمتر توسعه یافته طبق ماده ۹۲- ۵۲% مالیات حقوق کارکنان شاغل در این مناطق قابل بخشودگی است.
سخن آخر
در این محتوا ما در مورد مالیات بر حقوق صحبت کردیم. اگر علاقهمندید امور مالیاتی شما نظیر مالیات بر درآمد و مالیات بر حقوق و …، بدون دغدغه و در کمترین زمان انجام شود با هلدینگ بین المللی ملاصدرا ارتباط بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص امور مالیاتی با مشاوران ما در ارتباط باشید. امیدواریم با خواندن این محتوا اطلاعات مفیدی کسب کرده باشید.
یک دیدگاه بنویسید